Heilige eekhoorntjes in Sri Lanka

Nog maar net in Sri Lanka en het eerste mirakels mooie verhaal kwam al binnen. Over eekhoorntjes. Hindoes beschouwen ze als heilige dieren. Ze voeren ze zelfs, vanwege een verhaal over de god Rama.

Colombo, de hoofdstad van Sri Lanka, staat bekend als een van de groenste steden van Azië. Dat weten dieren ook, lijkt het wel. In de parken zijn vooral de vele eekhoorntjes, Indische palmeekhoorntjes om precies te zijn, opvallend. Terwijl ik er eentje aan het fotograferen was, sprak een oudere man me aan. In gebrekkig Engels probeerde hij duidelijk te maken dat de beestjes ‘holy’ zijn. Heilig? Eekhoorntjes? Later las ik dat hij gelijk had. Hindoes beschouwen eekhoorntjes als heilige dieren vanwege een verhaal over de god Rama en een eekhoorntje.

De stad Lanka

Eigenlijk maakt het verhaal deel uit van de Ramayana, een groot hindoeïstisch epos over de daden van de god Rama. Gelukkig is het verhaal over het eekhoorntje prima los daarvan te begrijpen. Zo waren Rama en zijn apenleger op een zeker moment bezig om een oorlog tegen de tienhoofdige demonenkoning Ravana, het Kwaad, voor te bereiden. Rama droeg het leger op om een brug over de zee te bouwen om Ravana’s stad Lanka te kunnen bereiken. Waar Lanka lag, is tot op heden onduidelijk, al associëren velen het met Sri Lanka. Hoe dan ook sjouwden de apen grote keien en rotsen uit de bergen en hakten ze in vorm voor de brug. Dag en nacht werkten ze door uit liefde voor Rama. Rama was daarover zeer verheugd.

Apengod Hanuman

Op een dag zag Rama een eekhoorntje dat almaar met kiezels in zijn bek naar de zee rende en ze daar in het water liet vallen. Toen de apengod Hanuman, de aanvoerder van het apenleger, hem tegenkwam, struikelde die bijna over het beestje. Hanuman liep daar met een grote rots op zijn rug en had hem wel kunnen doodtrappen. Hanuman foeterde en het eekhoorntje verontschuldigde zich. Hij was alleen maar Rama aan het helpen zijn brug te bouwen.

Hanuman en de andere apen lachten het eekhoorntje uit. Zijn werk had toch geen nut? Wat hielpen die kleine kiezels? Bovendien liep hij hen gevaarlijk voor de voeten. Of hij maar het veld wilde ruimen. Het eekhoorntje luisterde niet en bleef kiezels naar de zee sjouwen. De apen werden daarop zo kwaad dat eentje hem bij de staart pakte en ver weg slingerde. In zijn vlucht riep het eekhoorntje Rama aan. Hij kwam in Rama’s handen terecht, die het diertje beschermend naar zich toe trok.

Rama’s les

Rama sprak de apen vermanend toe: “Bespot de zwakkeren niet! Je kracht of wat je doet is niet belangrijk. Het is de liefde die telt. Natuurlijk doen jullie geweldig werk door al deze enorme rotsblokken en stenen van ver hier te brengen en in de oceaan te laten vallen. Maar de kleine steentjes en het gruis die deze eekhoorn en andere wezentjes meebrengen vullen de kleine gaten tussen de enorme stenen op. Zo wordt de hele brug alleen maar sterker. Toch lachten jullie dit eekhoorntje uit en smeten het zelfs uit woede weg!”

Toen ze dit hoorden, bogen de apen beschaamd hun hoofd. Rama was nog niet klaar met zijn les: “Onthoud dat elke taak even belangrijk is, hoe klein ook. Groot werk kan nooit door enkelen alleen worden voltooid. Het heeft de inspanning van iedereen nodig en alle hulp verdient waardering.”

Rama wendde zich vervolgens tot de eekhoorn en zei zachtjes: “Lieve eekhoorn, het spijt me dat mijn leger je pijn heeft gedaan. Ik dank je voor je hulp aan mij. Ga alsjeblieft verder met je werk! Jouw liefde raakt mijn hart.” Terwijl hij sprak streek Rama de eekhoorn liefkozend over de rug. Waar zijn vingers het beestje beroerden, zie je nog altijd drie strepen op eekhoorns. Ze vormen het merkteken van Rama. Geen wonder dus dat hindoes eekhoorntjes met égards behandelen. Ze leggen ze geen strobreed in de weg en voeren ze zelfs vaak.

Rijst

Ook in de tuin van mijn hotel Olu Colombo Villa in Colombo wemelde het van de eekhoorntjes. Met het verhaal over Rama in het achterhoofd bekeek ik ze met andere ogen. Toen ze op een ochtend voortdurend naar één kant renden, ontdekte ik een plateau met rijst aan de tuinmuur. Ongetwijfeld was het voedsel bedoeld voor de eekhoorntjes, maar kraaien snoepten er ook graag van. Eigenlijk was het een beetje een strijd om de rijst tussen die dieren. Ik hielp de eekhoorntjes door de kraaien weg te jagen. Het voelde als een goede daad.

Later vroeg ik mijn boeddhistische gastvrouw Devumi of ze de eekhoorns voerde vanwege het verhaal over Rama. Ze had tenslotte ook de olifantengod Ganesha en de godin Lakshmi naast Boeddha op haar thuisaltaar staan dus wie weet. “Helemaal niet”, antwoordde ze, “ik houd gewoon van dieren.” Soms denk je iets te begrijpen. 😉

PRAKTISCH

• Een fijne accommodatie met veel groen en eekhoorntjes rondom is Olu Colombo Villa nabij het Onafhankelijkheidsplein en het Torington Park. Daarbij heeft het ook nog eens een alleraardigste gastvrouw die graag meer vertelt over lokale geloofsideeën en tradities in Sri Lanka. Beter kan niet!

Meer lezen over Ganesha? Download dan het gratis e-boek Mirakelse beschermers op reis met een heel hoofdstuk over deze intrigerende hindoegod.

Deze blogpost bevat affiliate links.